رشد فناوری‌های دیجیتال و گسترش زیرساخت‌های هوشمند طی سال‌های اخیر، کشورهای آسیایی را با فرصت‌هایی گسترده و در عین حال چالش‌هایی پیچیده مواجه کرده است. منطقه آسه‌آن، به‌عنوان یکی از پویاترین قطب‌های اقتصادی جهان، در تلاش است تا از ظرفیت‌های انقلاب دیجیتال برای توسعه پایدار بهره‌برداری کند؛ اما هم‌زمان ناچار است با مسائلی همچون نابرابری دیجیتال، تهدیدات سایبری، حاکمیت داده و پیامدهای اخلاقی هوش مصنوعی مقابله کند.

چین نیز به‌عنوان یکی از رهبران فناوری در آسیا، در سال‌های اخیر تلاش کرده است تا همکاری‌های منطقه‌ای در این حوزه را تقویت کند. انتشار «ابتکار چین درباره تعمیق همکاری‌های حکمرانی دیجیتال چین–آسه‌آن» در دومین گفت‌وگوی حکمرانی دیجیتال دو طرف، بخش مهمی از همین روند است. این سند جدید نه‌تنها اهداف همکاری در زمینه امنیت سایبری، داده و هوش مصنوعی را تعیین می‌کند، بلکه نشان‌دهنده تلاش چین برای شکل‌دادن به چارچوبی مشترک برای حکمرانی دیجیتال در منطقه است.

۴ دسامبر ۲۰۲۵، دومین گفت‌وگوی حکمرانی دیجیتال “چین–آسه‌آن” در شهر بئی‌های در استان گوانگ‌شی برگزار شد. در جریان این نشست، طرف چینی رسماً «ابتکار چین درباره تعمیق همکاری در زمینه حکمرانی دیجیتال چین–آسه‌آن» را منتشر کرد؛ ابتکاری که می‌تواند مسیر آینده تعاملات دیجیتال در این بلوک منطقه‌ای را تحت تأثیر قرار دهد.

به‌گزارش شینهوا، این سند با اشاره به چالش‌های ناشی از توسعه سریع فناوری—از جمله رشد ناپایدار، نبود قواعد کافی و ضعف نظم و سازوکارهای نظارتی—تأکید می‌کند که چین آماده است با کشورهای آسه‌آن برای ارتقای ظرفیت‌های مدیریت دیجیتال همکاری نزدیک‌تری داشته باشد و جامعه‌ای با «سرنوشت مشترک دیجیتال» ایجاد کند.

۱. همکاری امنیت سایبری

در بخش امنیت سایبری، ابتکار چین پیشنهاد می‌کند:

• ایجاد مکانیزم مشترک و کارآمد پاسخ به حوادث سایبری
• تقویت قابلیت‌های تحلیل و واکنش فوری
• همکاری دوجانبه هنگام وقوع حوادث امنیتی فرامرزی
• محافظت از سیستم‌های اطلاعاتی حیاتی

این بخش نشان می‌دهد که چین و آسه‌آن قصد دارند در برابر تهدیدات فزاینده سایبری، سطح جدیدی از هماهنگی را تجربه کنند.

۲. همکاری در حوزه هوش مصنوعی و اجرای )ابتکار جهانی حکمرانی (AI

چین اعلام کرده است که اجرای"ایتکار جهانی حاکمیت هوش مصنوعی) را پیگیری خواهد کرد و در حوزه‌های زیر به همکاری با آسه‌آن ادامه می‌دهد:

• پیشگیری از خطرات بالقوه هوش مصنوعی
• استانداردسازی قواعد ایمنی
• تدوین سیاست‌ها و مقررات مشترک
• جلوگیری از سوءاستفاده از فناوری‌های مبتنی بر AI

این جهت‌گیری، تلاش چین برای نقش‌آفرینی فعال در شکل‌دهی به مقررات بین‌المللی هوش مصنوعی را برجسته می‌کند.

۳. حکمرانی داده و جریان فرامرزی اطلاعات

یکی از مهم‌ترین محورهای ابتکار، تعمیق تبادل سیاست‌ها درباره جریان داده‌های برون‌مرزی است. این بخش هدف دارد:

• افزایش شفافیت
• افزایش پیش‌بینی‌پذیری سیاست‌ها
• جلوگیری از تبعیض در مدیریت داده
• ایجاد محیطی باز، امن و فراگیر برای تبادل داده

این بخش بازتاب‌دهنده نیاز مشترک کشورهای منطقه به ایجاد قواعد روشن برای جریان داده در دوران اقتصاد دیجیتال است.

منبع

Xinhua News Agency – 4 December 2025
https://www.news.cn/world/20251204/f367c9f4f8b04df480fda086d659705e/c.html